Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΓΡΑΦΟΜΕΝΟ ΠΟΛΥΠΟΛΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Ένα αρκετά ενδιαφέρον άρθρο για τις παγκόσμιες εξελίξεις

Written by J.Hawk exclusively for SouthFront

Η επικείμενη κρίση

Κάποτε, ειδικά κατά την εποχή του Bretton Woods μετά τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο, φαινόταν σαν να μπορούσε το καπιταλιστικό μοντέλο να είναι απεριόριστα βιώσιμο και να αποφύγει να βυθιστεί ο κόσμος σε μεγάλες παγκόσμιες συγκρούσεις. Η εποχή αυτή άρχισε να τερματίζεται κατά τη διάρκεια της κρίσης της δεκαετίας του 1970 και έληξε τελείως στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου που οδήγησε στην εποχή της αποκαλούμενης "παγκοσμιοποίησης" που έλαβε μορφή αχαλίνωτου ανταγωνισμού για αγορές και των πόρων. Στην αρχή ο ανταγωνισμός αυτός δεν έδειξε πολλά σημάδια δυσκολίας. Υπήρχαν πολλές "αναδυόμενες αγορές" που δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης του σοβιετικού μπλοκ στο οποίο οι δυτικές εταιρείες θα μπορούσαν να επεκταθούν. Ωστόσο, ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης είναι αυτό που είναι, οι αρχικοί ρυθμοί της ταχείας οικονομικής ανάπτυξης δεν θα μπορούσαν να διατηρηθούν και οι προσπάθειες να το παρατείνουν χρησιμοποιώντας εξαιρετικά φιλελεύθερες πολιτικές των κεντρικών τραπεζών, με μηδενικά και ακόμη και αρνητικά επιτόκια, κατάφεραν να φουσκώσουν - και να σκάσουν-αρκετές οικονομικές "φούσκες". Ακόμη και η σημερινή αμερικανική οικονομία φέρει πολλά χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας τέτοιας φούσκας και είναι μόνο μια από τις πολλές. Αργά ή γρήγορα η παροιμιώδης εκδήλωση του "μαύρου κύκνου" θα εξαπολύσει ένα πραγματικό φαινόμενο ντόμινο από την έκρηξη φουσκών και θα βυθίσει την παγκόσμια οικονομία σε μια κρίση μεγέθους που δεν έχει δει από τη δεκαετία του 1930. Μια κρίση κατά την οποία οι ηγετικές παγκόσμιες δυνάμεις έχουν λίγα όπλα για να αναπτύξουν, αφού έχουν δαπανήσει τη νομισματική και φορολογική «πυροσβεστική δύναμη» τους για την κρίση του 2008, με ελάχιστο όφελος. Τα χαμηλά επιτόκια και τα υψηλά επίπεδα του εθνικού χρέους σημαίνουν ότι η επόμενη μεγάλη κρίση δεν θα είναι απλά «περισσότερο από το ίδιο». Θα αναδιοργανώσει ριζικά την παγκόσμια οικονομία.

Το μοναδικό και μελλοντικό Πολυπολικό σύστημα ;

Ενώ η διάσκεψη του Bretton Woods του 1944 επεδίωκε την αποκατάσταση μιας παγκόσμιας οικονομικής τάξης που καταστράφηκε στη Μεγάλη Ύφεση, ο σχηματισμός των Ηνωμένων Εθνών εξυπηρετούσε έναν μάλλον διαφορετικό στόχο. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, με πέντε μόνιμα μέλη με δικαίωμα βέτο, σήμαινε ότι για όσο χρονικό διάστημα οι πέντε αυτές χώρες θα συμμορφωθούν με τους κανόνες του, θα υπήρχαν πέντε σφαίρες επιρροής και επομένως και πέντε σχετικά αποκλειστικές οικονομικές ζώνες. Οι Βρετανοί ηγέτες το 1945, για παράδειγμα, επιθυμούσαν ελάχιστα τη διάλυση της αυτοκρατορίας τους. τα αρχεία των συνομιλιών για τον πόλεμο μεταξύ του FDR και του Churchill δείχνουν ότι οι δύο συγκρούστηκαν επανειλημμένα πάνω από τους δασμολογικούς φραγμούς που χωρίζουν τις βρετανικές αποικίες από το διεθνές εμπόριο. Αυτό που έγινε γνωστό ως το "Σιδηρούν Παραπέτασμα" ήταν ένα χαρακτηριστικό, όχι ένα σφάλμα, αυτού του συστήματος - ο ίδιος ο Τσόρτσιλ ήθελε ένα για την αυτοκρατορία του, τελικά. Ωστόσο, είναι το προφανές πολυπολικό σύστημα σήμερα πιο βιώσιμο από αυτό που εμφανίστηκε να αναδύεται μετά το 1945;

"Είμαστε πάντα σε πόλεμο με την Ευρασία"

Ο πολυπολικός κόσμος μετά τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο δεν έτυχε να περάσει επειδή οι γαλλικές και βρετανικές αυτοκρατορίες κατέρρευσαν και τα νέα ανεξάρτητα κράτη τους ευθυγραμμίστηκαν είτε με τις Ηνωμένες Πολιτείες είτε με την ΕΣΣΔ και η ΛΔΚ δεν ήταν σε θέση να ασκήσει μεγάλη εξουσία εκτός των δικών της συνόρων καθώς ανακάμπτει από δεκαετίες εμφυλίου πολέμου και ξένης κατοχής. Επτά δεκαετίες μετά το συμπέρασμα του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, μπορεί κανείς εύκολα να διαπιστώσει ότι η εποχή της αμερικανικής και ευρωπαϊκής οικονομικής κυριαρχίας εξέρχεται από ένα πολυπολικό κόσμο στον οποίο η Ρωσία και η Κίνα είναι και πάλι ικανές να υπερασπιστούν τα οικονομικά συμφέροντα τους.

Ωστόσο, η επιστροφή στην αυθεντική πολυπολικότητα δεν φαίνεται πολύ πιθανή. Η Ρωσία και η Κίνα χρειάζονται ο ένας τον άλλον πάρα πολύ για να διακινδυνεύσουν τις συγκρούσεις επιδιώκοντας τη δική τους ξεχωριστή και αμοιβαία αποκλειστική οικονομική σφαίρα επιρροής. Αντίθετα, μπορούμε να αναμένουμε μια σταδιακή συγχώνευση των δύο, με τη Ρωσία να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο σε ορισμένες γεωγραφικές περιοχές (για παράδειγμα, στη Μέση Ανατολή και την Αρκτική), ενώ η Κίνα σε άλλες. Όσον αφορά τις ΗΠΑ και την ΕΕ, η κατάσταση είναι λίγο πιο περίπλοκη.

Καλώς ήρθατε στην Ωκεανία, πολίτη

Ενώ ο George Orwell φανταζόταν το μέλλον της Ρωσίας (Ευρασίας) και της Κίνας (Eastasia) ως αυτοκρατορικές οντότητες που δεν ενσωματώνονται μεταξύ τους, μια πρόβλεψη που δεν φαίνεται να ισχύει, η ίδρυση της Ωκεανίας, καθοδηγούμενη από τις Ηνωμένες Πολιτείες και με το Η.Β. στο ρόλο του "Airstrip One" φαίνεται να επέρχεται σύντομα. Μόνο το καθεστώς της Ευρώπης παραμένει ασαφές σε αυτό το σημείο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να είναι ανίκανη να φέρει τις ευθύνες της παγκόσμιας εξουσίας, έχει μόλις ξεπεράσει την τελευταία οικονομική κρίση και η επόμενη θα μπορούσε εύκολα να είναι το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της. Σίγουρα δεν βοηθά ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να κυριαρχήσουν οικονομικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να αντιμετωπίσουν τα δικά τους οικονομικά προβλήματα. Η μείωση των ευρωπαϊκών εξαγωγών στις ΗΠΑ και η διεύρυνση των αμερικανικών εξαγωγών ενέργειας προς την ΕΕ είναι πολύ υψηλή στον κατάλογο των προτεραιοτήτων του Λευκού Οίκου, μέχρις του σημείου να διακινδυνεύσουν εμπορικό πόλεμο. Η συμπεριφορά της Ευρώπης μετά την αμερικανική μονομερή αποχώρηση από την JCPOA δείχνει ότι οι Ευρωπαίοι είναι ανίκανοι να αντιταχθούν στην αμερικανική εξουσία, έστω και αν σημαίνει υπεράσπιση σημαντικών οικονομικών συμφερόντων τους.

Από την άλλη πλευρά, και σε απάντηση της διοίκησης του Trump, οι προσπάθειες υπονόμευσης της Ευρώπης από πολιτική και οικονομική άποψη, η Γαλλία και η Γερμανία καταβάλλουν προσπάθειες για την εγκαθίδρυση ενός ισχυρού «πυρήνα» της ΕΕ. Αυτός ο «πυρήνας» θα μπορούσε να υπερηφανεύεται για έναν ευρωπαϊκό στρατό, μια ιδέα της οποίας η δημοτικότητα αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια, και θα ήταν ικανή για συλλογική δράση σε περίπτωση κρίσης, ακόμη και αν σημαίνει την αποδυνάμωση των λιγότερο καλά ενσωματωμένων ανατολικών και νότιων μελών της ΕΕ ή, τουλάχιστον, εξορίζοντας τους σε κατάσταση δεύτερης κατηγορίας. Ωστόσο, απομένει να διαπιστωθεί εάν μπορεί να δημιουργηθεί κάτι βιώσιμο πριν από η επόμενη κρίση ανατρέψει το ευρωπαϊκό σπίτι των καρτών και οδηγεί σε αγώνες εξουσίας για την πολιτική και οικονομική ευθυγράμμιση των μεμονωμένων ευρωπαϊκών κρατών.

Υβριδικός πόλεμος για πάντα

Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία συνδιαλλαγής, οι πόλεμοι δια πληρεξουσίων θα συνεχίσουν σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης, της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής, καθώς οι δύο δυνάμεις θα αγωνιστούν για ζωτικές αγορές και πόρους, χρησιμοποιώντας το πλήρες φάσμα στρατιωτικών, πολιτικών, cyber και πληροφοριακών όπλα που έχουμε δει στη Λιβύη, την Ουκρανία, την Υεμένη, τη Συρία και τη Βενεζουέλα. Αυτός ο υβριδικός πόλεμος θα συνοδεύεται από ένα επίπεδο επίσημης προπαγάνδας που θα καταστήσει το σημερινό "Russiagate" χλωμό συγκριτικά, ωστόσο, ταυτόχρονα, η ρητορική θα είναι πολύ πιο θερμότερη από το πραγματικό επίπεδο των εχθροπραξιών μεταξύ των δύο πυρηνικών μπλοκς. Αντ 'αυτού, αυτή η προπαγάνδα θα χρησιμοποιηθεί για να δικαιολογήσει την εσωτερική πολιτική λογοκρισία και την καταπίεση, σε κλίμακα ακόμη μεγαλύτερη από αυτή που είδαμε χρησιμοποιούμενη ενάντια στις διαδηλώσεις κίτρινων γιλέκων στη Γαλλία. Χωρίς τη δυνατότητα να επεκταθεί σε ολοένα καινούργια εδάφη, η Δύση θα καταλήξει σταδιακά σε στασιμότητα, φτώχεια και εσωτερική αναταραχή. Σε αυτό το σημείο, ο κόσμος θα βρίσκεται σε κατάσταση πραγματικού διπολικού ψυχρού πολέμου, πόλεμο πολιτικής και οικονομικής φθοράς, το αποτέλεσμα του οποίου είναι επί του παρόντος αδύνατο να προβλεφθεί.

Και το πρωτότυπο στην Αγγλική

Written by J.Hawk exclusively for SouthFront

The Impending Crisis

At one time, specifically during the post-World War 2 Bretton Woods era, it looked like as if the capitalist model could be indefinitely sustainable and avoid plunging the world into major world conflicts. That era began to come to an end during the stagflation crisis of the 1970s, and came to a complete end at the end of the Cold War which ushered in the era of the so-called “globalization” which took form of unbridled competition for markets and resources. At first this competition did not show many signs of trouble. There were many “emerging markets” created as a result of the collapse of the Soviet bloc into which Western corporations could expand. However, the law of diminishing returns being what it is, the initial rapid economic growth rates could not be sustained and attempts to goose it using extremely liberal central bank policies, to the point of zero and even negative interest rates, succeeded in inflating—and bursting—several financial “bubbles”. Even today’s US economy bears many hallmarks of such a bubble, and it is only one of many. Sooner or later the proverbial “black swan” event will unleash a veritable domino effect of popping bubbles and plunge the global economy into a crisis of a magnitude it has not seen since the 1930s. A crisis against which the leading world powers have few weapons to deploy, since they have expended their monetary and fiscal “firepower” on the 2008 crisis, to little avail. The low interest rates and high levels of national debt mean that the next big crisis will not be simply “more of the same.” It will fundamentally rearrange the global economy.

The Once and Future Multipolar System?

While the 1944 Bretton Woods  conference sought to re-establish a global economic order that was destroyed in the Great Depression, the formation of the United Nations served a rather different aim. The UN Security Council, with five veto-wielding permanent members, meant that for as long as these five countries abided by its rules, there would be five spheres of influence and therefore also five relatively exclusive economic zones. British leaders in 1945, for example, hardly desired the dissolution of their empire; records of wartime discussions between FDR and Churchill show the two clashed repeatedly over the tariff barriers separating British colonial possessions from international trade.  That which became known as the “Iron Curtain” was a feature, not a bug, of that system—Churchill himself wanted one for his empire, after all. However, is the apparent multi-polar system of today any more viable than the one which appeared to emerge after 1945?

“We have always been at war with Eurasia”

The post-WW2 multipolar world did not come to pass because the French and British empires collapsed and its newly independent states became aligned with either the United States or the USSR, and the PRC was in no shape to exert much power outside of its own borders since it was recovering from decades of civil war and foreign occupation. Seven decades after WW2’s conclusion, however, one can readily see that the era of US and European economic dominance is giving way to a multipolar world in which Russia and China are once again capable of standing up for their economic interests.

However, a return to genuine multipolarity does not appear very likely. Russia and China need each other too much to risk conflict by pursuing their own separate and mutually exclusive economic spheres of influence. Rather, we can expect a gradual merger of the two, with Russia playing the leading role in certain geographical areas (for example, the Middle East and the Arctic), while China in others. When it comes to the US and the EU, the situation is slightly more complicated.

Welcome to Oceania, Citizen

While George Orwell imagined the future of Russia (Eurasia) and China (Eastasia) as imperial entities unintegrated with one another, a prediction that does not appear to be coming true, the establishment of Oceania, governed from the United States and UK playing the role of “Airstrip One” seems to be looming every closer. Only the status of Europe remains unclear at this point. The European Union is still unfit to shoulder world power responsibilities, it has barely weathered the last economic crisis, and the next one could easily be the final nail in its coffin. It certainly does not help that the United States is attempting to thoroughly economically dominate the European Union in order to deal with its own economic problems. Reducing European exports to the US and expanding US energy exports to the EU is very high on the list of White House priorities, to the point of risking trade war. Europe’s behavior following the US unilateral JCPOA withdrawal shows that the Europeans are incapable to oppose US power, even if it means defending important economic interests.

On the other hand, and in response to the Trump administration increasingly brazen attempts to subjugate Europe in political and economic terms,  France and Germany are pursuing efforts to establish a solid EU “core”. This “core” would boast a European army, a concept whose popularity has grown in recent years, and be capable of collective action in the event of a crisis even if it means shedding the less well integrated eastern and southern EU members or at least relegating them to second-class status. However, it remains to be seen whether anything viable can be created before the next crisis topples the European house of cards and leads to power struggles over the political and economic alignment of the individual European states.

Hybrid War Forever

Once that process of coalescence is complete, proxy wars will continue over certain parts of Europe, Africa, Asia, even Latin America, as the two power blocs will struggle over vital markets and resources, using the full array of military, political, economic, cyber, and information weapons that we have seen used in Libya, Ukraine, Yemen, Syria, and Venezuela. This hybrid warfare will be accompanied by a level of official propaganda that will make the current “Russiagate” reporting pale in comparison, however, at the same time, the rhetoric will be considerably more heated than the actual level of hostilities between the two nuclear weapons-wielding power blocs. Instead, that propaganda will be used to justify internal political censorship and repression, on a scale even greater than we have seen used against the Yellow Vests protests in France.  Deprived of the ability to expand into ever new territories, the West will gradually sink into stagnation , poverty, and domestic disorder. At that point, the world will be in a state of a genuine bi-polar Cold War, a war of political and economic attrition whose outcome is currently impossible to predict.