Καζάνι που βράζει η Μέση Ανατολή - Απειλές και οργή μετά το θάνατο του Σουλεϊμανί

Η εξολόθρευση από τις ΗΠΑ του υποστρατήγου Κασέμ Σουλεϊμανί - για πολλούς του δεύτερου ισχυρότερου ανθρώπου των μηχανισμών εξουσίας στο Ιράν, που πρακτικά αναφερόταν μόνο στον ανώτατο ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας αγιατολά Αλί Χαμενεΐ - αντιμετωπίζεται από την Τεχεράνη ως πράξη πολέμου, που εγείρει κίνδυνο ανάφλεξης όλης της περιοχής της Μέσης Ανατολής.

Διατάσσοντας την επιδρομή που έγινε στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης, στο Ιράκ, τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, με στόχο τον διοικητή της Δύναμης Κουντς (η Ιερουσαλήμ στα περσικά), η οποία είναι αρμόδια για τις επιχειρήσεις των Φρουρών της Επανάστασης στο εξωτερικό, ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ οδήγησε τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους σε αχαρτογράφητα νερά στη σύγκρουσή τους με το Ιράν, τις πολιτικές δυνάμεις και τις παραστρατιωτικές οργανώσεις που πρόσκεινται στην Ισλαμική Δημοκρατία στην περιφέρεια.

«Ο Σουλεϊμανί είχε πάθος με τον θάνατο αθώων ανθρώπων. Οι επιθέσεις του επηρεάσαν κόσμο μέχρι το Νέο Δελχί και το Λονδίνο. Επωφελούμαστε τώρα που γνωρίζουμε ότι η τρομοκρατική δράση του έλαβε τέλος. Δεν ξεκινάμε πόλεμο», είπε ο Ντόναλντ Τραμπ στην πρώτη συνέντευξη τύπου που έδωσε μετά τη δολοφονία. 

«Θα βρούμε τους εχθρούς της Αμερικής και θα τους εξοντώσουμε» πρόσθεσε.

Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ φέρονται να δρομολογούν την ανάπτυξη 3.000 και πλέον στρατιωτών στην ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με το CNN, στρατιώτες, δυνάμει της 82ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας των ΗΠΑ, είχαν προετοιμαστεί για να δεχθούν εντολές. Ο λόγος για 3.000 - 3.500 κομάντος. Σημειώνεται πως οι στρατιώτες θα ενωθούν με τους περίπου 750 άλλους που έχουν ήδη αναπτυχθεί στην περιοχή και θα παραμείνουν εκεί για περίπου 60 ημέρες.

Φονικά αντίποινα από το Ιράν

Η ιρανική ηγεσία μπορεί να καιροφυλακτεί. Αλλά οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν ότι αυτό το βαρύ πλήγμα για το πρεστίζ της, όπως και η προσωπική δέσμευση του αγιατολά Χαμενεΐ στον Σουλεϊμανί, τον εγκέφαλο πίσω από την εκστρατεία για τη δημιουργία ενός άξονα σιιτικής ισχύος, ιδίως παραστρατιωτικής, που διασχίζει τον Λεβάντε και φθάνει ως τον Κόλπο, συνεπάγονται ότι τα ιρανικά αντίποινα θα είναι φονικά.

Η αλληλουχία αυτή κλιμακώνει τον κίνδυνο άμεσης σύγκρουσης Ιράν-ΗΠΑ, που ίσως βάλει φωτιά σε όλη την περιοχή.

Στις πρώτες του δηλώσεις μετά την ανάληψη της αρχηγίας στην Δύναμη Κουντς, ο Εσμαΐλ Καανί γνωστοποίησε την οργή που επικρατεί στο Ιράν μετά τον θάνατο του Κασέμ Σουλεϊμανί.

«Αναμένω να δω πολλά πτώματα Αμερικανών στη Μέση Ανατολή», ανέφερε ο Εσμαΐλ Καανί, λίγη ώρα μετά την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του ως επικεφαλής της «Δύναμης Κουντς».

 «Μετά το μαρτύριο του ένδοξου στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, διορίζω τον ταξίαρχο Εσμαΐλ Καανί διοικητή της Δύναμης Κουντς. Το πρόγραμμα θα μείνει όπως ακριβώς ήταν επί του προκατόχου του. Ήταν μια εξαιρετική επικίνδυνη, ανόητη κλιμάκωση... Ήταν η πλέον αποτελεσματική δύναμη που πολεμούσε τους τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους και της αλ Κάιντα», προειδοποίησε στην πρώτη ανακοίνωση που εξέδωσε.

«Γυμνή πρόκληση»

Για τον Μοχάναντ Χατζ Αλί, επιστημονικό συνεργάτη του Κέντρου Κάρνεγκι για τη Μέση Ανατολή στη Βηρυτό, η δολοφονία του Σουλεϊμανί αποτελεί  «γυμνή πρόκληση» και η ιρανική ηγεσία πρέπει να «απαντήσει» για να αποκαταστήσει το κύρος της. «Δεν έχουμε δει ακόμα το τέλος» αυτής της ιστορίας, προειδοποιεί.

Ο Σουλεϊμανί, που απέκτησε μεγάλη φήμη στο Ιράν ήδη από την εποχή του πολέμου Ιράν-Ιράκ (1980-1988), ανέβηκε σταδιακά στην ιεραρχία και το 1998 του ανατέθηκε η διοίκηση της Δύναμης Κουντς.

Μετά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003 που ανέτρεψε τον δικτάτορα Σαντάμ Χουσέιν — σουνίτη — και άνοιξε τον δρόμο για την άνοδο της σιιτικής πλειοψηφίας του ιρακινού πληθυσμού στην εξουσία, η Δύναμη Κουντς άρχισε να οργανώνει ένα δίκτυο παραστρατιωτικών οργανώσεων που έθεταν υπό αμφισβήτηση την αμερικανική στρατιωτική κατοχή.

Υπόδειγμα ήταν η Χεζμπολάχ, η σιιτική παραστρατιωτική δύναμη που σχηματίστηκε με καίρια συμβολή του Ιράν στον Λίβανο. Όμως στο Ιράκ, οι παραστρατιωτικές δυνάμεις απέκτησαν τετραπλάσιο μέγεθος.

Όταν η Συρία βυθίστηκε στον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο με τη σουνιτική εξέγερση του 2011, ο Σουλεϊμανί κινητοποίησε τη Χεζμπολάχ και ιρακινές σιιτικές πολιτοφυλακές για να συμβάλλουν να σωθεί το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ και, στην πορεία, να δημιουργηθεί ένα νέο οχυρό της Δύναμης Κουντς.

Με αυτή την κίνηση, η Τεχεράνη συνέδεσε δυνάμεις που πρόσκεινται σε αυτήν από το Ιράκ στη Συρία ως τη Μεσόγειο, θορυβώντας συμμάχους των ΗΠΑ, από το Ισραήλ ως τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο.

Ο Σουλεϊμανί, ο αρχιτέκτονας του σχεδίου, μετατράπηκε σε «ζωντανό μάρτυρα» κατά τον Χαμενεΐ, σε λαϊκό ήρωα, ειδικά στο Ιράκ, όπου οι άνδρες του και ο ίδιος προσωπικά έγιναν επανειλημμένα αιχμή του δόρατος στον πόλεμο εναντίον των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ).

Αλλά η επιτυχία της στρατηγικής του Σουλεϊμανί με τις μονίμως κινητοποιημένες παραστρατιωτικές οργανώσεις εφοδιασμένες με πυραύλους υψηλής ακρίβειας και με τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα είχε κόστος.

Μετά την απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να αποσυρθεί από τη συμφωνία του 2015 ανάμεσα στο Ιράν και τις μεγάλες δυνάμεις για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της χώρας και να επιβάλλει ξανά σταδιακά τις αμερικανικές κυρώσεις με στόχο να στραγγαλιστεί η ιρανική οικονομία, οι Φρουροί της Επανάστασης και δυνάμεις που συνδέονται με αυτούς κατηγορήθηκαν για επιθέσεις εναντίον δεξαμενόπλοιων ως τη θεαματική επίθεση εναντίον των εγκαταστάσεων της γιγαντιαίας σαουδαραβικής κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας ARAMCO. Οι ενέργειες αυτές θεωρούνται παραδείγματα του πώς θα μπορούσε να αντιδράσει η Τεχεράνη.

Αναλυτές θεωρούν βέβαιο ότι θα υπάρξουν πολυδιάστατα αντίποινα από το Ιράν εναντίον των ΗΠΑ και συμμάχων τους.