Ρωσία, Ιράν και Αζερμπαϊτζάν βαθαίνουν τη συνεργασία για παράκαμψη των δυτικών κυρώσεων

 

Η Ρωσία, το Ιράν και το Αζερμπαϊτζάν υπέγραψαν μνημόνιο στην Τεχεράνη στις 22 Αυγούστου για την απλοποίηση των διαδρομών διέλευσης, τη βελτίωση των επιχειρηματικών σχέσεων μεταξύ των τριών χωρών και την ανάπτυξη της εφοδιαστικής προς την ευρωπαϊκή ήπειρο. Η υπογραφή του μνημονίου είναι ένα σημαντικό βήμα προς τον αναμενόμενο διεθνή μεταφορικό διάδρομο «Βορράς-Νότου», ο οποίος προσφέρει μια συντομότερη εναλλακτική λύση στη διαδρομή της Διώρυγας του Σουέζ. Σε σύγκριση με τη θαλάσσια διαδρομή μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, η απόσταση μειώνεται κατά περίπου δύο φορές, γεγονός που θα μειώσει το κόστος μεταφοράς κατά περίπου 30% και θα εξοικονομήσει χρόνο.

Ο διάδρομος Βορράς-Νότου είναι ένα πολυτροπικό δίκτυο θαλάσσιων, σιδηροδρομικών και οδικών μεταφορών μεταξύ Ρωσίας και Ινδίας, με ναυτιλιακό κόμβο το Ιράν. Ο διάδρομος δεν υπόκειται σε κυρώσεις που επιβλήθηκαν κατά της Ρωσίας και του Ιράν, καθώς η Δύση του επιτρέπει να ανταγωνιστεί την Πρωτοβουλία Belt and Road της Κίνας. Ωστόσο, ο διάδρομος Βορράς-Νότου δεν τελεί υπό την επιρροή δυτικών χωρών και είναι ένα καθαρά ευρασιατικό έργο.

Αυτός ο διάδρομος δεν θα είναι μόνο μια παγκόσμια αρτηρία που θα ενσωματώνει περαιτέρω αυτές τις χώρες και τις οικονομίες τους, αλλά θα λειτουργεί ως γεωπολιτικό εργαλείο για την ενίσχυση μιας πολυπολικής παγκόσμιας τάξης. Προβλέπεται ότι έως και 30 εκατομμύρια τόνοι εμπορευμάτων θα μεταφέρονται μέσω του διαδρόμου κάθε χρόνο και θα βοηθήσουν αυτές τις χώρες να παρακάμψουν τις κυρώσεις.

Το μνημόνιο είναι σημαντικό για το διμερές εμπόριο της Ρωσίας με το Αζερμπαϊτζάν και το Ιράν, καθώς και για τη σύνδεση με χώρες του Περσικού Κόλπου, την Ινδία και ακόμη και τη Νοτιοανατολική Ασία. Με τη Ρωσία να είναι πλέον η χώρα με τις περισσότερες κυρώσεις στον κόσμο και κλειστή από τα ευρωπαϊκά λιμάνια για τα ρωσικά πλοία, μαζί με την αδυναμία απόκτησης αγαθών από τη Δυτική Ευρώπη, ο άξονας της Μόσχας προς την Ανατολή έχει καθιερωθεί. Με αυτόν τον τρόπο, η δημιουργία εναλλακτικών οδών μεταφοράς είναι σημαντική για τα οικονομικά συμφέροντα της Ρωσίας.

Με την υπογραφή του μνημονίου, τα τρία κράτη ξεκίνησαν μια διαδικασία δημιουργίας κοινού διαδρόμου για την παράδοση διαφόρων εμπορευμάτων και ξεκίνησαν τη δημιουργία ενός ενιαίου παραθύρου logistics και τελωνείου για ομαλή, σταθερή και γρήγορη παράδοση των εμπορευμάτων. Αυτό θα βελτιώσει τα logistics μεταξύ των χωρών και η Ρωσία αναμένεται να αρχίσει να λαμβάνει προϊόντα της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας που είναι πολύ πιο οικονομικά σε σύγκριση με τα δυτικά αντίστοιχά τους.

Για τη Ρωσία, αυτό είναι ένα μεγάλο έργο που θα αποφέρει δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα και θα ενισχύσει σοβαρά τη γεωπολιτική της θέση. Δεδομένου ότι το Αζερμπαϊτζάν έχει τεταμένες σχέσεις με το Ιράν και τη Ρωσία για την κατάσταση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η υπογραφή ενός τέτοιου μνημονίου δημιουργεί επίσης κοινά συμφέροντα μεταξύ των τριών χωρών, τα οποία θα έχουν τη δυνατότητα να μετριάσουν την επιθετική φύση του Μπακού.

Πέρυσι, η εμπορική ανταλλαγή μεταξύ Ρωσίας και Ιράν αυξήθηκε κατά περισσότερο από 81% και έφτασε τα 4,1 δισεκατομμύρια δολάρια. με την Ινδία αυξήθηκε κατά 62,7% και ανήλθε σε σχεδόν 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια. και κατά 12,1% με το Αζερμπαϊτζάν. Αν και εντυπωσιακό, αναμένεται ότι οι εμπορικές συναλλαγές θα εκτοξευθούν με τον διάδρομο Βορρά-Νότου.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε πρόσφατα ότι η Ρωσία και το Ιράν σχεδιάζουν να σταματήσουν να χρησιμοποιούν δολάρια σε αμοιβαίες εμπορικές συναλλαγές. Σχολιάζοντας τις δυτικές κυρώσεις, επεσήμανε ότι οι δύο χώρες έχουν την ευκαιρία να οικοδομήσουν ισχυρή συνεργασία που θα ελαχιστοποιήσει τις συνέπειες των κυρώσεων. Σύμφωνα με τον ίδιο, το Ιράν ζει υπό κυρώσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά προσαρμόστηκε καλά σε αυτή την οικονομική δυσκολία, επιτρέποντας έτσι στους Ιρανούς να ζήσουν μια σχετικά φυσιολογική ζωή.

Καθώς η Ρωσία χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο εθνικά νομίσματα στο εμπόριο με άλλες χώρες, η προσθήκη μιας νέας εμπορικής αρτηρίας επιτρέπει στην οικονομικά πολιορκημένη χώρα να παρακάμψει πλήρως τη Δύση στις μεταφορές και το εμπόριο, καθιστώντας έτσι άχρηστες τις κυρώσεις. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες απαιτούν από τους πολίτες τους να κάνουν περισσότερες θυσίες για την ποιότητα ζωής τους για χάρη της οικονομικής επίθεσης στη Ρωσία με μικρή επιτυχία.

Οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν εδώ και καιρό την ηγεμονία του δολαρίου ως το de facto νόμισμα του κόσμου για να στοχεύσουν και να επιβάλουν κυρώσεις σε χώρες εκτός του ελέγχου τους. Καθώς ολόκληρο το παγκόσμιο σύστημα αλλάζει, η τάση για την αξία του δολαρίου ως παγκόσμιου νομίσματος εξασθενεί σταδιακά.

Ταυτόχρονα, όμως, η Δύση βλέπει την Κίνα ως μεγαλύτερο εχθρό της κυριαρχίας της μακροπρόθεσμα, και καθώς το BRI αποκτά μεγαλύτερη σημασία, ίσως η Ευρώπη θα πρέπει να αποδεχθεί διστακτικά τον διάδρομο Βορρά-Νότου ως βιώσιμη εναλλακτική λύση. Ωστόσο, αυτό παραμένει εικασία προς το παρόν, και το σίγουρο είναι ότι ο διάδρομος θα είναι ένα ακόμη βήμα προς τα εμπρός για την αποδυνάμωση της ηγεμονίας της Δύσης στον κόσμο.