Ισραήλ: Η επιστροφή Νετανιάχου με κυβέρνηση σκληρής δεξιάς

 

Ο νικητής των βουλευτικών εκλογών στο Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, άρχισε διαπραγματεύσεις με τους υπερορθόδοξους και τους ακροδεξιούς συμμάχους του, με την προοπτική σχηματισμού κυβέρνησης που μπορεί να είναι η πιο δεξιά στην ιστορία του Ισραήλ, κάτι το οποίο εγείρει ανησυχίες στο εξωτερικό και το εσωτερικό.

«Πού πάνε;» είναι ο σημερινός τίτλος της «Γεντιότ Αχρονότ», της εφημερίδας με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στο Ισραήλ, δημοσιεύοντας τις φωτογραφίες του Νετανιάχου, ο οποίος κατηγορείται για διαφθορά, και του ανερχόμενου αστέρα της ακροδεξιάς Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ.

Με 64 έδρες, το μπλοκ της δεξιάς, του οποίου ηγείται ο Νετανιάχου, ο οποίος έχασε την εξουσία τον Ιούνιο του 2021 έπειτα από 12 συναπτά χρόνια παραμονής στον πρωθυπουργικό θώκο, είναι ο νικητής των βουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν την Τρίτη.

Το κόμμα του, το Λικούντ, εξασφάλισε 32 έδρες, οι υπερορθόδοξοι σύμμαχοί του 18 και η συμμαχία «Θρησκευτικός Σιωνισμός» 14, αριθμό ρεκόρ για την άκρα δεξιά.

«Αυτή θα είναι μια άνευ προηγουμένου κυβέρνηση», προβλέπει η αρθρογράφος Σίμα Κάντμον της Γεντιότ Αχρονότ. «Η πλειονότητα των σημαντικών χαρτοφυλακίων θα βρίσκεται στα χέρια φανατικών. Όλος ο κόσμος ξέρει ότι αν εφαρμοστεί έστω και ένα κλάσμα αυτού που έχουν υποσχεθεί, θα είναι μια διαφορετική χώρα».

Απέναντί τους, το «αντι-Νετανιάχου» στρατόπεδο, του οποίου ηγείται ο απερχόμενος κεντρώος πρωθυπουργός Γιαΐρ Λαπίντ, εξασφάλισε 51 έδρες.

Περίπλοκες διαπραγματεύσεις

Η ανακοίνωση χθες, Πέμπτη, το βράδυ των αποτελεσμάτων των βουλευτικών εκλογών, των πέμπτων που διεξάγονται σε τρεισήμισι χρόνια, ήρθε σε ένα πλαίσιο αναζωπύρωσης της ισραηλινοπαλαιστινιακής βίας.

Ο ισραηλινός στρατός έπληξε τη νύχτα «στρατιωτικές εγκαταστάσεις» στη Λωρίδα της Γάζας μετά την εκτόξευση ρουκετών από τον παλαιστινιακό θύλακα προς το Ισραήλ. Και χθες τέσσερις Παλαιστίνιοι, μεταξύ των οποίων ένας επιτιθέμενος, ένας μαχητής και ένας έφηβος, σκοτώθηκαν από τις ισραηλινές δυνάμεις στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, εξέφρασε χθες, Πέμπτη (3/11), «βαθιά ανησυχία» για τη βία και ζήτησε αποκλιμάκωση.

Βάσει του ισραηλινού εκλογικού νόμου, τα οριστικά αποτελέσματα των βουλευτικών θα ανακοινωθούν στις 9 Νοεμβρίου στον πρόεδρο Ισαάκ Χέρτσογκ, ο οποίος θα αναθέσει στη συνέχεια επισήμως εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον υποψήφιο που έχει συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους, προφανώς στον Νετανιάχου.

Αυτός θα έχει στη διάθεσή του 42 ημέρες για να σχηματίσει κυβέρνηση.

Σύμφωνα με τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, ήδη έχει δώσει εντολή στον στενό του συνεργάτη Γιαρίβ Λεβίν να αρχίσει συνομιλίες οι οποίες μπορεί να είναι περίπλοκες, ιδίως με το κόμμα «Θρησκευτικός Σιωνισμός».

Ο αρχηγός του κόμματος αυτού Μπεζαλέλ Σμότριτς έχει πει ότι θέλει το υπουργείο Άμυνας και ο δεύτερος στην ιεραρχία του Λικούντ, ο Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, αυτό της Δημόσιας Ασφάλειας, δύο θέσεις κλειδιά στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση.

Ο αρχηγός του υπερορθόδοξου κόμματος Σας, ο Άριε Ντέρι, ενισχυμένος από τις 11 έδρες που εξασφάλισε, στρέφεται προς το Οικονομικών ή το Εσωτερικών. Ο Ντέρι κρίθηκε ένοχος για φοροδιαφυγή το 2021 και είχε προηγουμένως φυλακιστεί για διαφθορά.

«Να δείξουμε ποιος είναι ο αρχηγός»

Ωστόσο ο Νετανιάχου γνωρίζει ότι η προώθηση αυτών των προσωπικοτήτων σε θέσεις κλειδιά θα μπορούσε να «βλάψει» τις σχέσεις του στο εξωτερικό, κρίνει ο Σλόμο Φίσερ του Jewish People Policy Institute στην Ιερουσαλήμ.

«Δεν θέλει οι Μπεν Γκβιρ και Ντέρι να σέρνουν τον χορό», σημείωσε ο αναλυτής μιλώντας στο AFP. «Είναι πολύ προσεκτικός, δεν θέλει να χάσει τη διεθνή νομιμοποίησή του. Θα μπορούσε να δοκιμάσει να διευρύνει τον συνασπισμό του για να ελαχιστοποιήσει την επιρροή τους».

Ενώ ο Μπεν Γκβιρ πολλαπλασιάζει τα αιτήματα για τη χρήση βίας κατά των Παλαιστινίων και «για να δείξουμε ποιος είναι ο αρχηγός» στο Ισραήλ, οι ΗΠΑ εξέφρασαν, πριν ακόμη από την ανακοίνωση της νίκης του Νετανιάχου, ότι ελπίζουν πως «όλοι οι ισραηλινοί αξιωματούχοι θα συνεχίσουν να συμμερίζονται τις αξίες μιας κοινωνίας δημοκρατικής και φορέα ανεκτικότητας για όλη την κοινωνία των πολιτών, ιδιαίτερα τις μειονοτικές ομάδες».

Την περίοδο που ήταν πρωθυπουργός πριν από το 2021, ο Νετανιάχου είχε αποξενωθεί από τους παραδοσιακούς συμμάχους του Ισραήλ στους κόλπους του Δημοκρατικού Κόμματος του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και είχε στενή συνεργασία με τον πρώην Ρεπουμπλικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Επίσης και το Ηνωμένο Βασίλειο κάλεσε χθες, πριν από την ανακοίνωση των οριστικών αποτελεσμάτων, «όλα τα ισραηλινά κόμματα να αποφεύγουν την εμπρηστική γλώσσα και να δείχνουν ανεκτικότητα και σεβασμό προς τις μειονοτικές ομάδες».